AHK TECH
IT TECHNOLOGY HUB
(+48) 225-310-554
ul. Grzybowska 87
PL 00-844 Warszawa
AHK TECH - Blogpost
Zarządzanie firmą w Niemczech
Zarządzanie firmą w Niemczech jest procesem, który wiąże się z dużą odpowiedzialnością i wymaga szczegółowej znajomości przepisów prawa. Zarząd, jako główny organ zarządzający, pełni kluczową rolę w prowadzeniu działalności gospodarczej, podejmowaniu strategicznych decyzji oraz reprezentowaniu firmy na zewnątrz. W artykule tym szczegółowo omówimy funkcje zarządu, jego obowiązki, a także prawne aspekty związane z zarządzaniem firmą w różnych formach prawnych.
Ogólne zasady i definicje zarządzania:
Zarząd firmy, w kontekście niemieckiego prawa spółek, jest organem, który reprezentuje firmę zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz organizacji. Odpowiada on za kierowanie działalnością operacyjną, wdrażanie strategii oraz realizację celów biznesowych. Funkcja ta wiąże się z najwyższym poziomem odpowiedzialności, a zakres obowiązków zarządu obejmuje wszystkie działania, które są niezbędne do osiągnięcia zamierzonych celów przedsiębiorstwa.
W kontekście prawa cywilnego, istnieje pojęcie „zarządzania bez zlecenia” (niem. Geschäftsführung ohne Auftrag), uregulowane w § 677 BGB. Odnosi się ono do sytuacji, w której osoba prowadzi sprawy innej osoby bez upoważnienia. Ten zjawiskowy termin nie spełnia jednak wymogów stawianych przez prawo spółek, gdzie zarządzanie jest formalną funkcją przypisaną wyłącznie określonym osobom.
Zadania zarządu
Zarząd jest najwyższym organem decyzyjnym firmy, który odpowiada za formułowanie i realizację polityki przedsiębiorstwa. W jego zakres obowiązków wchodzą:
- planowanie strategiczne: Opracowanie długoterminowych planów, które definiują kierunek rozwoju firmy.
- organizacja: Strukturyzowanie działań firmy w taki sposób, aby osiągać zamierzone cele biznesowe.
- kontrola: Nadzór nad realizacją planów oraz monitorowanie wyników w celu zapewnienia zgodności z przyjętymi celami.
- zarządzanie operacyjne: Codzienne kierowanie działalnością firmy, w tym podejmowanie decyzji dotyczących alokacji zasobów, zarządzania personelem i operacji finansowych.
W kontekście zarządzania, ekonomista Erich Gutenberg wprowadził pojęcie zarządzania jako kluczowego czynnika produkcji. W 1962 roku zdefiniował on kryteria dla działań zarządczych, które muszą być podejmowane na poziomie całego przedsiębiorstwa i nie mogą być delegowane.
Ramy prawne zarządzania w różnych formach prawnych
W zależności od formy prawnej spółki, zakres odpowiedzialności i uprawnień zarządu może się różnić:
-
zarząd w spółkach akcyjnych (AG): Zarząd (niem. Vorstand) jest głównym organem zarządzającym, który działa niezależnie od innych organów spółki. Zgodnie z § 76 AktG, zarząd samodzielnie zarządza spółką, podejmuje decyzje strategiczne oraz operacyjne. Jest odpowiedzialny przed radą nadzorczą, która nadzoruje jego działalność, ale nie może bezpośrednio ingerować w zarządzanie firmą.
-
zarząd w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością (GmbH): Zgodnie z § 35 GmbHG, zarząd (niem. Geschäftsführer) ma obowiązek prowadzenia spraw spółki i reprezentowania jej na zewnątrz. Zarząd może być jednoosobowy lub kolegialny, a jego członkowie muszą działać zgodnie z uchwałami wspólników oraz przepisami prawa. Zarząd w GmbH ma szerokie uprawnienia, ale jest też ściśle związany z decyzjami zgromadzenia wspólników.
-
zarządzanie w spółkach osobowych (OHG, KG): W spółkach osobowych, takich jak spółka jawna (OHG) czy komandytowa (KG), zarządzanie firmą jest zwykle prowadzone przez wszystkich wspólników. Każdy z nich ma prawo i obowiązek do prowadzenia spraw spółki, jednakże mogą oni ustalić inne zasady w umowie spółki.
Umowa z zarządcą i odpowiedzialność
Członkowie zarządu są powoływani przez zgromadzenie wspólników (w GmbH) lub radę nadzorczą (w AG) i pełnią swoją funkcję po zawarciu umowy o zarządzanie (Geschäftsführervertrag). Umowa taka jest klasyfikowana jako umowa o świadczenie usług, co oznacza, że członek zarządu nie jest traktowany w pełni jako pracownik w sensie prawa pracy. Członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność cywilnoprawną za szkody wyrządzone spółce, jeśli działają niezgodnie z prawem lub nie dochowują należytej staranności w wykonywaniu swoich obowiązków.
W przypadku poważnych naruszeń obowiązków, zarząd może zostać odwołany z funkcji zarówno w drodze zwykłej decyzji wspólników, jak i na podstawie nadzwyczajnych przyczyn, takich jak rażące naruszenie obowiązków.
Status prawny członka zarządu
Jednym z najbardziej dyskutowanych zagadnień prawa niemieckiego jest kwestia, czy członek zarządu powinien być traktowany jako pracownik czy pracodawca. W kontekście prawa pracy, członek zarządu, ze względu na swoją funkcję i odpowiedzialność, jest traktowany jako pracodawca, co oznacza, że nie korzysta z ochrony wynikającej z przepisów dotyczących pracowników. Jednakże, w przypadku prawa unijnego, niektóre orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazują, że członek zarządu może być uznany za pracownika, szczególnie jeśli jego pozycja w spółce wiąże się z zależnością od innych organów.
Specjalne wymagania dla zarządzania w sektorze bankowym
W sektorze bankowym zarządcy (nazywani Geschäftsleiter) muszą spełniać szczególne wymagania, w tym posiadanie odpowiednich kwalifikacji oraz uzyskanie zgody BaFin (Federalnego Urzędu Nadzoru Finansowego). Zarządcy w bankach muszą wykazać się nie tylko odpowiednim doświadczeniem, ale również dobrą reputacją, co jest sprawdzane przez organy nadzorcze.
Podsumowanie
Zarządzanie firmą w Niemczech wymaga szczegółowej znajomości przepisów prawa, zarówno w kontekście obowiązków zarządu, jak i jego odpowiedzialności. Niezwykle ważne jest, aby zarządcy działali zgodnie z obowiązującymi regulacjami, przestrzegali uchwał wspólników i podejmowali decyzje z należytą starannością.
Polecamy także inne artykuły:
AHK TECH
IT TECHNOLOGY HUB
ul. Grzybowska 87
PL 00-844 Warszawa
(+48) 225-310-554
Dołącz do nas na:
Chcemy, by Warszawa była wielka. Wierzymy, że jest wielką.
W naszym hubie kreślimy plany, robimy szkice wielkiej Warszawy przyszłości.
Strona chroniona prawem autorskim! | Polityka prywatności | Impressum
Seitedesign und Management: Maciej Pikuliński